Nie udało nam się znaleźć wyników badań, które rozstrzygałyby jednoznacznie, czy bejce, farby lub impregnaty mogą rzeczywiście szkodzić ptakom. To ważna kwestia, bo przecież nie chodzi wyłącznie o bezpieczeństwo ptaków dziko żyjących, ale także o klatki i zabawki dla ptaków hodowlanych. Nie dziwi nas wcale, że wielu wielbicieli ptaków woli pozostawiać budki i karmniki niczym nie zabezpieczone. Trwałość co prawda jest wtedy jest mniejsza, ale bezpieczeństwo jest na wysokim poziomie. Majsterkowicze często podnoszą argument, że zabezpieczanie drewna zajmuje tyle samo czasu co zbudowanie nowego ptasiego domku, więc można je po prostu co kilka lat wymieniać. Z kolei osoby żyjące zgodnie z zasadami „zero waste” wskazują, że im dłużej budka lęgowa może nam służyć, tym mniej zaśmiecamy i degradujemy środowisko. Jedno jest pewne – aby domek nie szkodził lokatorom i był trwały trzeba użyć solidnego, zdrowego drewna, które nie było poddawane nasączaniu lub impregnacji ciśnieniowej biocydami. Dobrze zbudowany domek ma solidny daszek chroniący przed dostawaniem się wody do wnętrza, uchylny przód lub bok pozwalający na okresowe czyszczenie i dezynfekcję a także otwór dopasowany wielkością do gatunku ptaków, który ma budkę zasiedlić. Patyczki czy „grzędy” pod otworem wlotowym są zbędne – ptaki ich nie potrzebują natomiast takie udogodnienia pomagają drapieżnikom w penetrowaniu wnętrza domku.
Jeśli zdecydujesz się na zabezpieczenie budki musisz pamiętać, że absolutnie nie powinieneś malować ani impregnować wnętrza! Bezbarwnym, bezpiecznym dla zwierząt impregnatem do zewnętrznych powierzchni jest olej lniany do konserwacji drewna. Wybierz koniecznie taki, który nie jest zmieszany z rozpuszczalnikami albo innymi „polepszaczami”. Polecamy surowy olej lniany Allback – technologia produkcji zapewnia szybsze schnięcie niż w przypadku olejów jadalnych, pomimo tego że olej nie zawiera żadnych dodatków. Jeśli chcesz wersję kolorową polecamy użycie bejcy olejowej lub wosków na oleju lnianym. Produkty z oferty AgoHome są bezpieczne dla ludzi i zwierząt, nie zawierają sztucznych żywic, parafiny czy innych produktów przerobu ropy naftowej. Badania na zgodność z normą „Bezpieczeństwo zabawek” wskazały, że można ich bez obaw użyć nawet podczas malowania budek wspólnie z dziećmi.
Jaki kolor wybrać? Ptaki widzą świat inaczej niż my. W początku lat siedemdziesiątych badacze odkryli, że gołębie widzą także w ultrafiolecie. Kolejne badania wykazały, że inne ptaki również to potrafią. Z obserwacji hodowców i ornitologów wynika, że atrakcyjnymi kolorami są dla nich czerwony, żółty, pomarańczowy i biały. Możesz więc pomalować budki w tych kolorach. Z drugiej strony naturalne kolory, takie jak szary, różne odcienia zieleni lub brązu pomagają domkowi wtopić się w otoczenie i w ten sposób chronią ptaki przed drapieżnikami. Najlepiej zanim przystąpisz do malowania zastanów się gdzie budka będzie wisiała i czy wolisz ją wyeksponować czy ukryć. Unikaj zbyt wielu kolorów lub elementów dekoracyjnych – styl jest ważny, ale domek ma być przede wszystkim funkcjonalny.
Budkę co roku należy sprzątać. Są gatunki ptaków, które wolą budować na szczycie starego gniazda, inne z kolei lubią pustą przestrzeń, aby zacząć budowę od zera. Jeśli chcesz przyciągnąć te pierwsze możesz w czystej budce umieścić nieco trocin lub inne materiału „startowego”.